Karta charakterystyki
Karta charakterystyki jest jednym z najważniejszych i najbardziej podstawowych dokumentów, które powinny być zbierane i katalogowane w wielu przedsiębiorstwach. Jest to jeden z pierwszych dokumentów zawierających informacje o produkcie czy substancji, który określa ryzyko i zagrożenia stosowania danego wyrobu.
Karta charakterystyki jest ważnym dokumentem regulowanym przez kilka rozporządzeń które się do niej bezpośrednio odnoszą, czyli:
- Rozporządzenie PE i Rady (WE) nr 1272/2008 (CLP) z 16 grudnia 2008 r., w sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania substancji i mieszanin harmonizuje przepisy i kryteria dotyczące klasyfikacji i oznakowania substancji, mieszanin oraz pewnych szczególnych wyrobów we Wspólnocie, uwzględniając kryteria klasyfikacji i zasady oznakowania według oświatowego systemu GHS.
- Załącznik II do rozporządzenia (WE) nr 1907/2006 (REACH)
- Rozporządzenie Komisji (UE) nr 453/2010 z dnia 20 maja 2010 r. (zmiana załącznika II do rozporządzenia REACH)
Obowiązek dostarczenia karty charakterystyki dla wyrobów, czy substancji, zgodnie z artykułem 31, ust. 1 rozporządzenia REACH mają dostawcy (czyli producenci, importerzy, dalsi użytkownicy lub dystrybutorzy wprowadzający do obrotu substancję w jej postaci własnej lub jako składnik mieszaniny lub mieszaninę).
Kartę charakterystyki należy również dostarczyć jeśli dla substancji lub mieszaniny wykryto jeden ze związków wchodzących w skład listy kandydackiej SVHC.
Klasyfikacja substancji w karcie charakterystyki
Dla substancji:
do 1 czerwca 2015 roku:
- Klasyfikacja zgodnie z dyrektywą DSD – obowiązkowo
- Klasyfikacja zgodnie z rozporządzeniem CLP – obowiązkowo
- Oznakowanie i pakowanie – zgodne z CLP – obowiązkowo
- Karta charakterystyki – klasyfikacja według DSD i CLP.
od 1 czerwca 2015 roku:
- Klasyfikacja, oznakowanie, pakowanie oraz informacje w karcie charakterystyki – zgodnie z rozporządzeniem CLP wyłącznie.
Dla mieszanin:
do 1 czerwca 2015 roku:
- Klasyfikacja zgodnie z dyrektywą DPD – obowiązkowo
- Klasyfikacja zgodnie z rozporządzeniem CLP – nieobowiązkowo
- Oznakowanie i pakowanie zgodne z DPD, jeżeli klasyfikacja według DPD
- Oznakowanie i pakowanie zgodne z CLP, jeżeli klasyfikacja według CLP
- Karta charakterystyki – jeżeli klasyfikacja według DPD, informacje w karcie zgodne z DPD
- Karta charakterystyki – jeżeli klasyfikacja według DPD i CLP, informacje w karcie zgodne z DPD i CLP.
od 1 czerwca 2015 roku:
- Klasyfikacja, oznakowanie, pakowanie oraz informacje w karcie charakterystyki – zgodnie z rozporządzeniem CLP wyłącznie.
Wygląd karty charakterystyki
Najważniejsze wytyczne dotyczące kart charakterystyki: Karta powinna:
- być napisana językiem prostym i zrozumiałym
- zawierać jednoznaczne i zwięzłe stwierdzenia
- zawierać 16 obowiązkowych punktów (Sekcji), kolejność sekcji powinna być jak w rozporządzeniu i każda sekcja powinna zaczynać się od wyrazu „sekcja”
- zawierać wszystkie niezbędne dane o zagrożeniach
- nie powinna zawierać zbędnego tekstu (np: „mieszanina nie jest niebezpieczna dla środowiska”)
- być przygotowana przez wykwalifikowaną osobę lub zespół osób (rozporządzenie nie ma co do tego jasnych wymagań, może to być oddelegowany pracownik, lub zewnętrzna firma)
- zawierać informację o producencie, importerze, dystrybutorze, dokładnej nazwie handlowej towaru, daty sporządzenia bądź aktualizacji karty.
Karta charakterystyki składa się z 16 następujących tytułów sekcji:
SEKCJA 1: Identyfikacja substancji / mieszaniny i identyfikacja przedsiębiorstwa
- Identyfikator produktu
- Istotne zidentyfikowane zastosowania substancji lub mieszaniny oraz zastosowania odradzane
- Dane dotyczące dostawcy karty charakterystyki
- Numer telefonu alarmowego
SEKCJA 2: Identyfikacja zagrożeń
- Klasyfikacja substancji lub mieszaniny
- Elementy oznakowania
- Inne zagrożenia
SEKCJA 3: Skład/informacja o składnikach
- Substancje
- Mieszaniny
SEKCJA 4: Środki pierwszej pomocy
- Opis środków pierwszej pomocy
- Najważniejsze ostre i opóźnione objawy oraz skutki narażenia
- Wskazania dotyczące wszelkiej natychmiastowej pomocy lekarskiej i szczególnego postępowania z poszkodowanym
SEKCJA 5: Postępowanie w przypadku pożaru
- Środki gaśnicze
- Szczególne zagrożenia związane z substancją lub mieszaniną
- Informacje dla straży pożarnej
SEKCJA 6: Postępowanie w przypadku niezamierzonego uwolnienia do środowiska
- Indywidualne środki ostrożności, wyposażenie ochronne i procedury w sytuacjach awaryjnych
- Środki ostrożności w zakresie ochrony środowiska
- Metody i materiały zapobiegające rozprzestrzenianiu się skażenia i służące do usuwania skażenia
- Odniesienia do innych sekcji
SEKCJA 7: Postępowanie z substancjami i mieszaninami oraz ich magazynowanie
- Środki ostrożności dotyczące bezpiecznego postępowania
- Warunki bezpiecznego magazynowania, łącznie z informacjami dotyczącymi wszelkich wzajemnych niezgodności
- Szczególne zastosowanie(a) końcowe
SEKCJA 8: Kontrola narażenia/środki ochrony indywidualnej
- Parametry dotyczące kontroli
- Kontrola narażenia
SEKCJA 9: Właściwości fizyczne i chemiczne
- Informacje na temat podstawowych właściwości fizycznych i chemicznych
- Inne informacje
SEKCJA 10: Stabilność i reaktywność
- Reaktywność
- Stabilność chemiczna
- Możliwość występowania niebezpiecznych reakcji
- Warunki, których należy unikać
- Materiały niezgodne
- Niebezpieczne produkty rozkładu
SEKCJA 11: Informacje toksykologiczne
- Informacje dotyczące skutków toksykologicznych
SEKCJA 12: Informacje ekologiczne
- Toksyczność
- Trwałość i zdolność do rozkładu
- Zdolność do bioakumulacji
- Mobilność w glebie
- Wyniki oceny właściwości PBT i vPvB
- Inne szkodliwe skutki działania
SEKCJA 13: Postępowanie z odpadami
- Metody unieszkodliwiania odpadów
SEKCJA 14: Informacje dotyczące transportu
- Numer UN (numer ONZ)
- Prawidłowa nazwa przewozowa UN
- Klasa(-y) zagrożenia w transporcie
- Grupa pakowania
- Zagrożenia dla środowiska
- Szczególne środki ostrożności dla użytkowników
- Transport luzem zgodnie z załącznikiem II do konwencji MARPOL 73/78 i kodeksem IBC
SEKCJA 15: Informacje dotyczące przepisów prawnych
- Przepisy prawne dotyczące bezpieczeństwa, zdrowia i ochrony środowiska specyficzne dla substancji lub mieszaniny
- Ocena bezpieczeństwa chemicznego
SEKCJA 16: Inne informacje
Więcej informacji:
Karta charakterystyki na stronach Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Gdańsku:
http://www.wsse.gda.pl/index.php?id=443
Rozporządzenie 1272/2008 na stronach Eur-Lexu (PL):
http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=CELEX:32008R1272:PL:NOT
Karta charakterystyki na Wikipedii:
http://pl.wikipedia.org/wiki/Karta_charakterystyki